ชื่อวิทยาศาสตร์ : Pangasianodon gigas

ลักษณะทั่วไป

ปลาน้าจืดขนาดใหญ่ ไร้เกล็ด ไม่มีฟันและเกือบไม่มีหนวด ปลาวัยอ่อนมีฟันและกินปลาอื่นเป็นอาหาร แต่เมื่อโตขึ้นฟันจะหลุดไป ตาอยู่ต่ำกว่ามุมปาก เมื่อมองจากด้านหน้าตรงๆจะไม่เห็น แสดงถึงการหากินตามพื้นน้า ปลาบึกสามารถเติบโตได้ถึง 3 เมตรและหนัก 150-200 กิโลกรัม ใน 5 ปี

ถิ่นอาศัย

อยู่ในแม่น้าโขงตั้งแต่ประเทศจีน, ลาว, พม่า, ไทย เรื่อยมาตลอดความยาวของแม่น้ารวมไปถึงแควสาขาต่าง ๆ เช่น แม่น้างึม, แม่น้ามูล, แม่น้าสงคราม แต่ไม่พบในตอนปลายของแม่น้าโขง ซึ่งเป็นจุดที่ไหลออกทะเลจีนใต้

อุปนิสัย

อาหารของปลาบึกในธรรมชาติคือพืชชนิดต่างๆ เช่น ตะไคร่น้าแต่เมื่อนามาเลี้ยงก็สามารถกิน อาหารชนิดอื่นได้ ปลาบึกเป็นปลาอพยพโดยจะว่ายจากแม่น้าโขงในเขตจีนไปผสมพันธุ์และวางไข่ที่ ทะเลสาบเขมรโดยในฤดูกาลที่ปลาอพยพมานั้นที่อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย จะถือเป็นประเพณีจับ ปลาบึกโดยเริ่มตั้งแต่เดือนพฤษภาคม

สถานภาพ

เป็นปลาที่เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์เนื่องจากการจับปลามากเกินไป คุณภาพน้าที่แย่ลงจากการ พัฒนาและการสร้างเขื่อนบริเวณต้นน้าปัจจุบัน IUCN จัดปลาบึกอยู่ในกลุ่มเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์มาก

ปลาบึกเป็นปลาที่คนนิยมกันมาก นอกจากเนื้อแล้วตับและไข่ปลาหมักก็เป็นอาหารรสชาติดีเนื้อปลาบึกมี ราคาแพงเนื่องจากไม่มีการเพาะเลี้ยง จึงไม่สามารถกำหนดขนาดได้ และได้จากการจับในฤดูกาลเท่านั้นเนื้อปลาบึกจะมีลักษณะคล้ายกับหมูสามชั้นมีชั้นของหนัง,ไขมัน และเนื้อและนิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม ด้วย